Bodrum’da uzun yıllar gençlere ücretsiz dövüş sporları eğitimi vererek, onlarca milli sporcunun yetiştiren Hasan Karlı’nın vefatının ardından, eşi Ayşe Karlı ve öğrencileri, onun mirasını ayakta tutmaya çalışıyor. Hasan Karlı’nın sporculara kazandırdığı disiplin, dayanışma ve idealist anlayış bugün de salonlarında yaşatılıyor. Ayşe Karlı, pandemi ve ekonomik kriz gibi zorlu dönemlere rağmen Karlı’nın prensiplerini yaşatmayı sürdürürken, yetiştirdiği kadın sporcular da dünya şampiyonlukları hedefliyor. Avrupa şampiyonluğu bulunan Merve Sağlam, milli sporcu Eda Koca ve 13 yaşındaki dövüşçü kızı Zeynep Karlı, Karlı’nın verdiği mücadelenin hayatlarını nasıl değiştirdiğini ve dövüş sporlarının özellikle kız çocukları için önemini vurguluyor.
Başta işin içinde olmadığını yalnızca spor yaptığını ifade eden Ayşe Karlı, eşinin vefatından sonra öğrencilerden ve tanıdıklardan gördüğü desteklerle devam ettiğini ifade ederek şunları kaydetti:
“Hasan’ın yetiştirdiği müsabıklar, Merve hocamız, Zehra hocamız falan, o dönem bana çok destek oldular. Bir de Hasan’ın dostları, üyeleri, özel ders verdiği öğrencileri, herkes bir işin ucundan tuttu. Eşim vefat etmeden önce bu salonu kiralamıştı, iki dükkan yandaydık biz. Fırındı burası, taş fırını sökmüşlerdi, alt kat depoydu, orayla buraya bağlantı için şu merdiven sipariş edilmişti. Her şey başlamıştı, o gelince hızlanıp hemen hızlıca taşınılacaktı. Başta benim gözüm kesmedi açıkçası ama arkadaşların, eşimizin, dostumuzun desteğiyle bir şekilde niyet ettik. 2019 Ekim’de eşim vefat etti. Ocak ayında biz burayı taşınıp açmıştık çok şükür. Ama iki ay sonra pandemi patladı. Bir sürü borç, iki tane dükkan, kira, beş tane kredi çok buhranlı dönemlerdi. Çok hatırlamıyorum ne yaptım, ne ettim ama Allah yardım etti. Biz de işimizin başındaydık, hep çalıştık, topladık.”
Turgutreis ve Konacık’ta iki şubesi olan Karlı Fight Club’ın güncel olarak 150’den fazla öğrencisi var. Hasan Karlı’nın mirasını sürdürmeye devam ettiklerini belirten Ayşe Karlı, ücretsiz eğitimi de ellerinden geldiği ölçüde sürdürdüklerini şu sözlerle aktardı:
“Bizim branşta dövüşen, savaşan, hırslı çocuklar garibandan çıkıyor. Hala Turgutreis’teki salonda mesela aktif müsabıklar var. Genelde müsabıklarımız da oradan çıkar, durumu olmayan çocuklar bir şekilde devam etsin diye. Eşim de çok idealistti o konuda. Çoğu çocuğun elinden tutup antrenör yetiştirmiştir. Üniversitede ders veriyordu bir ara, orada da üniversiteden öğrencileri vardı. Şimdi Türkiye’nin her köşesinde onun yetiştirdiği bir antrenör var. Hepsi arar, sorar. Hala desteklerler sağ olsunlar. Onun ilkeleri neyse biz de arkasındayız, devam ettirmeye çalışıyoruz. Bir sürü çocuğumuz var. Bu salonu evi gibi bilsinler istiyoruz. O sıcaklığı vermeye çalışıyoruz.”
Sponsor Desteklerine İhtiyaç Yüksek
Ücretsiz eğitim konusunda destek sağlasalar da sporcuların diğer ihtiyaçları için sponsor desteklerinin de yetersiz kaldığını aktaran Karlı şöyle devam etti: “Durumu olmayan öğrencilerde aidat vs. biz bir şekilde onları hallediyoruz ama mesela maça gidecek yol parası, otel parası lazım. Bazen federasyonlar katılım ücreti alıyor. O durumlarda tabi ki bir sponsora ihtiyacımız oluyor. Birkaç tane var ama her zaman da gidip diyemiyorsunuz bir kadın olarak, bize sponsor ol, şu çocuğun durumu yok filan diye. Eskiden eşim daha hakimdi o konuda, çoğu kişiye hemen açıp para yollayın diyebiliyordu. Ben o durumda birazcık geride kalıyorum maalesef.”
Hasan Karlı’nın Avrupa şampiyonu olan sporcusu Merve Sağlam, ilkokul öğretmeni sayesinde spora yönlendiğini ifade ederek Karlı’dan aldığı ücretsiz eğitimin önemini şu sözlerle aktardı: “Ücretsiz eğitim imkanı önemli çünkü maddi boyutu bizim için çok zor. Aylık şu an düşündüğümüzde bir spor salonu 2500 TL olarak bir ortalama fiyat çıkarsa, bunun yoluyla beraber 3000 TL. Bu bir çocuğun sadece spora gidiş geliş masrafı. Bunun malzemesiydi, yemeğiydi, düzeniydi derken çok büyük bir maliyet. Biz bunların hiçbirini karşılamıyorduk ücretsiz olduğu için. Çok büyük bir avantajdı bizim için.”
Kickboks, Muay Thai, Boks, Wushu birbirine yakın ama farklı bu 4 stillerde milli sporcu olan Sağlam, Karlı’nın kendisini en çok etkileyen yönünün çok disiplinli olması olduğunu ifade etti. Karlı’ya dair unutamadığı anıyı tek bir anıyla sınırlandırmanın güç olduğunu ifade eden Sağlam, “bizim için en büyük anımız bütün başarılarımızın sonucu olarak Avrupa şampiyonu ve dünya ikincisi olduğumuz zamanlardı” dedi.
“Ücretsiz eğitim imkanı böyle turistik bir bölgede son derece önemli”
Karlı’nın öğrencilerinden milli sporcu Eda Koca, dövüş sporlarına her zaman bir tutkusu olduğunu ifade ederek ekledi: “Bulunduğum bölgede böyle bir salon olduğunu babam haber verdi ve ertesi gün Hasan hocamla tanıştım. Artık onun öğrencisi olmuştum. Ücretsiz eğitim alıyor olmak böyle turistik bir bölgede son derece önemli bir şeydi. Aileleri zorlamadan çocukların gelişimine katkı sağlamak çok önemli. Maalesef spor bizim ülkemizde lüks bir aktivite olmaya başladı. İnsanlar destek almadan kendi imkanlarıyla çocuklarına böyle bir seçenek sunamıyorlar. Bu yüzden yetenekli sporcularımızı kaybediyoruz. Hasan hoca bunun farkında olarak hareket ediyordu.”
Hasan Karlı sayesinde milli sporcu olduğunu ve üniversite okuma hakkı kazandığını ifade eden Koca, “Hasan hocayla geçirdiğim her an çok kıymetliydi. Antrenmanlarda hem komik hem disiplini elinden bırakmazdı. Çok zor antrenmanlar yapar ama bir o kadar da eğlenirdik. Unutamadığım harika birçok harika anı biriktirme şansı yakaladım, birini söylemem gerekirse; bir maçımızın raund arasında gücümü fark edebilmem için bana bir hikaye anlatması benim o maçı kazanmama sebep olmuştu” dedi.
“Sen şimdi beni dövebilir misin’ gibi saçma sorularla hâlâ karşılaşıyorum”
Toplumsal cinsiyet önyargılarının etkisi birçok alanda olduğu gibi spor alanda da kendini gösteren temel bir sorun, Milli sporcu Koca kendi yaşadığı sorunları şöyle anlattı: “Bir kadının olarak, ki küçük yaşlarda başladığımı düşünürsek çoğu zaman şaşırılan ve ‘ne olabilir bir şey yapamaz’ gibi tepkilerle karşılaştığım çok oldu. ‘Sen şimdi beni dövebilir misin’ gibi saçma sorularla hâlâ karşılaşıyorum. En büyük zorluk maddi açıdan olmuştu. Hasan hocamız ne kadar destek verse de maç maliyetleri, otel masrafı gibi benzeri desteklere ihtiyaç duyuyorduk.”
Çok fazla ön yargılarla karşılaştıklarını belirten Sağlam ise, “Erkek sporu yapma, şuran kırılır, buran kırılır. Bu tür ön yargılarla çok karşılaştık. Ama hepsine kulağımızı tıkadık. Artık günümüzde de kadınların özellikle boks alanında daha başarılı olduğunu görebiliriz” ifadesinde bulundu.
“Dünya şampiyonluğu istiyorum”
Tatemiler, toplar ve boks eldivenleriyle büyüyen Zeynep Karlı, babası sayesinde doğduğundan beri sporun içindeydi. Muay thai ve kickboks ile ilgilenen Zeynep Karlı, “Maçlara çıkıyorum, dövüşüyorum. Babamı küçük yaşta kaybettiğim için uzun zaman boyunca çıkamadım. Şu an daha yoğun antrenmanlar yapıyorum, dövüşüyorum. Bir kere çıkmıştım dostluk maçına. Onda da çok güzeldi. Spor benim için her şey. Yani tek hayatım bu diyebilirim. Burada doğdum, burada büyüdüm, hala da devam ediyorum. Bana çok büyük bir disiplin ve özveri katıyor. Dünya şampiyonluğu istiyorum. Merve hocamızla, Furkan hocamızla büyük başarılar elde etmek istiyorum. Spor çok şey katıyor. Hele dövüşse, hele kız çocuğu, kız sporcuysa çok farklı oluyor. Çok şey kattığını düşünüyorum” dedi
Eda Koca, dövüş sporları sayesinde üniversite eğitimi aldığını ve kendi ayakları üzerinde duran bir kadın olduğunu belirterek, Hasan Karlı’ya minnet duyduğunu, onun adını yaşatmak ve yeni sporculara destek olmak istediğini söyledi. Merve Sağlam ise Avrupa şampiyonu, dünya ikincisi ve 17 kez Türkiye şampiyonu olduğunu, artık antrenör olarak daha başarılı sporcular yetiştirmeyi hedeflediğini ifade etti. Hem Sağlam hem de Koca, dövüş sporlarının çocuklara büyük disiplin ve özveri kazandırdığını belirterek, özellikle kız çocuklarının kendilerini koruma becerisi edinmeleri açısından bu sporu tavsiye ediyor.
Bu proje Avrupa Birliği Sivil Düşün Programı kapsamında Avrupa Birliği desteği ile hazırlanmıştır. İçeriğin sorumluluğu tamamıyla FemSport’a aittir ve AB’nin görüşlerini yansıtmamaktadır.
